Ministerstwo Sprawiedliwości - Aktualności i wydarzenia

Zmiany mają na celu dostosowanie stawek do obecnych realiów ekonomicznych, zapewnienie bardziej adekwatnego wynagrodzenia za świadczenie profesjonalnej pomocy prawnej oraz poprawę funkcjonowania systemu pomocy prawnej w Polsce.

Stawki podlegające modyfikacji wywodzą się z 2015 r. i przestały odzwierciedlać współczesne warunki ekonomiczne. Podwyższenie opłat adwokackich nie wpłynie na ceny usług prawnych, co oznacza, że obywatele nie poniosą dodatkowych kosztów. Nowe regulacje przyniosą korzyści zarówno prawnikom, jak i ich klientom, albowiem zwiększą zainteresowanie adwokatów prowadzeniem spraw z urzędu – mówi minister sprawiedliwości Waldemar Żurek.

Co się zmieni

Nowe regulacje przewidują wzrost stawek o 100% w następujących kategoriach spraw:

• sprawy o pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz odebranie dziecka – z 240 zł do 480 zł;
• sprawy o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów – z 240 zł do 480 zł;
• sprawy o zabezpieczenie spadku, dokonanie spisu inwentarza, odrzucenie spadku, ogłoszenie testamentu i nakazanie jego złożenia, zarządu spadku nieobjętego i wyjawienie przedmiotów spadkowych – z 120 zł do 240 zł;
• sprawy o wyjawienie majątku – z 120 zł do 240 zł;
• sprawy o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym
  u osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu – z 120 do 240 zł;
• sprawy o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa – z 120 zł do 240 zł;
• sprawy o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej – z 300 zł do 600 zł;
• sprawy o ubezwłasnowolnienie – z 480 zł do 960 zł;
• sprawy o warunkowe przedterminowe zwolnienie lub odwołanie takiego zwolnienia – z 240 zł do 480 zł;
• czynności związane z wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz wykonywaniem środków zabezpieczających – z 240 zł do 480 zł.

O 50% wynagrodzenia wzrosną w następujących sprawach:

• • • • sprawy objęte dochodzeniem – z 360 zł do 540 zł;
      • sprawy objęte śledztwem – z 600 zł do 900 zł;
      • czynności wyjaśniające w postępowaniu w sprawach o wykroczenia – z 180 zł do 270 zł;
      • postępowania przed sądem rejonowym w postępowaniu w sprawach o wykroczenia – z 360 zł do 540 zł;
      • sprawy o odroczenie lub przerwę w wykonywaniu kary – z 360 zł do 540 zł.

Nowe regulacje znacznie ułatwiają dostęp do darmowej pomocy prawnej, zwiększając jej elastyczność poprzez całoroczne porady zdalne i lepsze udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami. Obywatele skorzystają z uproszczonych procedur – wyjaśnia wiceminister sprawiedliwości Sławomir Pałka.

Główne nowości to usystematyzowanie wsparcia zdalnego, ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami oraz usprawnienia proceduralne. Wprowadzane rozwiązania nie tylko ułatwią obywatelom dostęp do pomocy prawnej, lecz także pozwolą na efektywniejsze wykorzystanie dyżurów w punktach nieodpłatnej pomocy.

Główne zmiany w wsparciu zdalnym

• Stały dostęp zdalny: porady przez telefon, e-mail lub wideorozmowę dostępne przez cały rok, bez ograniczenia do stanów nadzwyczajnych,​
• Wybór formy przy zgłoszeniu: osoby wskazują preferowaną metodę
  – stacjonarną lub zdalną; w szczególnych sytuacjach podają dostępne środki zdalne i uzasadniają wizytę poza punktem,
• Ustne oświadczenie: wystarczy ustna deklaracja o niemożności pokrycia kosztów odpłatnej pomocy (dla porad udzielanych zdalnie); stacjonarne wymagają deklaracji w formie pisemnej,
• Przekierowanie: jeśli zdalna porada wymaga analizy dokumentów, beneficjent będzie kierowany (zapisywany) na dyżur w punkcie stacjonarnym lub do starosty właściwego dla miejsca zamieszkania, rekomendując wizytę w najbliższym punkcie.​

Ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami

Osoby ze znaczną niepełnosprawnością ruchową i trudnościami w komunikowaniu się będą mogły liczyć na nieodpłatną pomoc lub poradnictwo obywatelskie także poza punktem:

• w miejscu zamieszkania osoby,
• w lokalu z urządzeniami wspomagającymi komunikację,
• z pomocą tłumacza języka migowego,
• lub w innym dostosowanym miejscu.

Przed taką wizytą możliwy jest kontakt zdalny, podczas którego prawnik lub doradca zbierze wymagane oświadczenie. Punkty pomocy zapewnią słuchawki z mikrofonem i jasne informacje o opcjach zdalnych oraz procedurach dla osób w trudnej sytuacji, w tym jak zgłosić wizytę poza punktem.

System nieodpłatnej pomocy

System obejmuje poradnictwo obywatelskie, pomoc prawną i mediacje, dostępne w około 1500 punktach we wszystkich powiatach Polski, niezależnie od miejsca zamieszkania. Wsparcie udzielane jest przez prawników – adwokatów i radców prawnych oraz organizacje pozarządowe.

Aby skorzystać z porady, trzeba umówić się:

• telefonicznie – przez powiatowy numer do zapisów;
• elektronicznie – e-mailem lub formularzem na https://zapisy-np.ms.gov.pl ;
• osobiście – w starostwie powiatowym.

Fundusz Sprawiedliwości działa dwutorowo. Po pierwsze to fundusz pomocy pokrzywdzonym (ofiarom przestępstw), a po drugie to fundusz pomocy postpenitencjarnej, wspierający powrót do społeczeństwa po odbytej karze więzienia. Zapewnienie wsparcia tym osobom jest priorytetem resortu – nikt nie pozostanie bez pomocy państwa, udzielanej zgodnie z prawem i wolnej od ryzyka nadużyć. Sytuacja jest na bieżąco monitorowana.

Minister Sprawiedliwości podkreśla osobistą wagę przykładaną do tego tematu. Pierwszą ważną decyzją, którą podjął już dobę po powołaniu na urząd, było właśnie uruchomienie konkursu na pomoc pokrzywdzonym.

Urzędnicy Ministerstwa Sprawiedliwości są maksymalnie zaangażowani w jak najszybsze rozstrzygnięcia kolejnych konkursów z Funduszu Sprawiedliwości, ale nie kosztem rzetelności i uczciwości tego procesu. Pracujemy nad tym, aby pomoc była świadczona jak najszerzej i jak najlepiej. Fundusz Sprawiedliwości musi przejść ewolucję. W resorcie toczą się dyskusje nad reorganizacją i rozwojem działań Funduszu na przyszłość – oczywiście wyłącznie w kierunku pomocy ofiarom przestępstw i przywracania po odbytej karze do życia w społeczeństwie - podkreśla Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek.

Te pieniądze są gromadzone z myślą o potrzebach takich właśnie ludzi. Państwo musi ich wspierać. Zastanówmy się, co czuła ofiara poważnego przestępstwa – np. ciężkiego pobicia czy gwałtu – która widziała, że środki ustawowo przeznaczone na jej wsparcie, idą na inne cele, nawet tak ważne jak wozy strażackie. Po 8 latach rządów PiS i afer wokół funduszu, musiał one przejść gigantyczną wewnętrzną i wieloinstytucyjną kontrolę, a także proceduralną weryfikację wszystkich umów i beneficjentów. Skończyły się czasy kiedy najpierw w ministerstwie wybierano przy kawie beneficjentów, a potem dopiero zabierano się za dokumentację. Konieczne było też wypracowanie nowych zasad konkursowych, wzorów dokumentów, aby środki były przyznawane w uczciwych i przejrzystych procesach. W normalnych okolicznościach zamiast na tym, szybko skupilibyśmy się na kolejnych konkursach. O tym moi krytycy z opozycji milczą – dodaje minister.

Pomoc dla pokrzywdzonych przestępstwami

• Działają 3 specjalistyczne ośrodki dla dzieci (z dalszym finansowaniem).
• 43 okręgowe ośrodki pomocy dla dorosłych i dzieci – umowy kończą się 31 grudnia 2025 r.
• Trwa weryfikacja 62 ofert w konkursie (budżet: 120 mln zł); rozstrzygnięcie nastąpi w ciągu kilku tygodni (opóźnienie wynika z licznych wezwań do uzupełnień i szczegółowej procedury).
• Do dyspozycji pozostaje około 1500 punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, porad obywatelskich i mediacji w każdym powiecie w Polsce.
• Pomoc psychologiczna realizowana jest w ramach różnych działań NFZ.
• Działa ustawa o państwowej kompensacie dla ofiar niektórych czynów zabronionych (do 60 000 zł na utracone zarobki, leczenie, rehabilitację lub pogrzeb).

Pomoc postpenitencjarna

• 31 ośrodków kończy umowy 31 grudnia 2025 r.
• Pełna pomoc (materialna, psychologiczna, zawodowa) jest świadczona przez kuratorów sądowych w zespołach działających przy ponad 300 sądach rejonowych.
• Ogłoszony został nowy konkurs na ośrodki pomocy postpenitencjarnej (budżet: ponad 9 mln zł). Jego rozstrzygnięcie nastąpi w drugim kwartale.

Fundusz pod szczególnym nadzorem i uwagą publiczną

Fundusz był objęty kontrolą instytucji, m.in. Najwyższej Izby Kontroli, a równolegle prowadzone są śledztwa dotyczące decyzji z poprzednich lat. W odpowiedzi wzmocniono i uszczelniono procedury, w tym nowe zasady otwartych konkursów.

Wprowadziliśmy zupełnie inne standardy niż w latach ubiegłych. Przede wszystkim oferty oceniane będą merytorycznie przez zewnętrznych ekspertów – wyłonionych w przetargu nieograniczonym – co oddziela decyzje eksperckie od administracyjnych i eliminuje ryzyko arbitralności. Choć z tego powodu procesy są dłuższe, by zapewnić pełną rzetelność i bezpieczeństwo prawne. Zorganizowaliśmy w resorcie dodatkowe etaty, osoby do tych działań, pracujemy w trybie nadzwyczajnym – zapewnia wiceminister sprawiedliwości Sławomir Pałka.

Osoby opuszczające zakłady karne napotykają liczne bariery społeczne, ekonomiczne i mentalne, takie jak stygmatyzacja, rozpad więzi rodzinnych, wykluczenie cyfrowe, brak kwalifikacji zawodowych oraz trudności w znalezieniu pracy, co zwiększa ryzyko powrotu do przestępstwa.

Skuteczna pomoc postpenitencjarna obejmuje wsparcie materialne, psychologiczne, prawne i zawodowe, umożliwiające odbudowę samodzielności oraz pozycji społecznej. Jej celem jest ograniczenie recydywy, przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i ochrona praw człowieka byłych skazanych oraz ich rodzin. Kluczowe znaczenie ma indywidualizacja i kompleksowość działań oraz ścisła współpraca instytucjonalna, przy aktywnym udziale samych skazanych w procesie readaptacji.

Pomoc postpenitencjarna stanowi jeden z filarów bezpiecznego społeczeństwa. Zapewnia kompleksowe wsparcie pomagając odbudować samodzielność oraz miejsce w społeczności. To konkretna szansa na odmianę życia osób wychodzących z zakładów karnych i ich bliskich, bo najtrudniejsza są właśnie te pierwsze kroki na wolności – podkreśla wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart.

Charakter konkursu

Konkurs jest częścią Programu Pomocy Postpenitencjarnej na 2026 rok. Jego celem jest wybór organizacji, które pomogą osadzonym w zakładach karnych, osobom wychodzącym na wolność oraz ich rodzinom. Skierowany jest do organizacji pozarządowych i instytucji, które mają doświadczenie w pracy z osobami po odbyciu kary i w działaniach na rzecz ich powrotu do normalnego życia w społeczeństwie.

Fundusz Sprawiedliwości to nie tylko instrument finansowy – to narzędzie sprawiedliwości naprawczej. Budujemy most między karą a drugą szansą dla tych, którzy chcą się zmienić. Współpracujemy z organizacjami pozarządowymi, by tworzyć system, w którym sprawiedliwość nie kończy się na wyroku, lecz trwa – chroniąc słabszych i wzmacniając całe społeczeństwo – mówi wiceminister sprawiedliwości Sławomir Pałka.

W ramach konkursu będzie można uzyskać dofinansowanie na różnego rodzaju działania pomocowe, takie jak:

- wsparcie materialne,
- pomoc psychologiczna i terapeutyczna,
- poradnictwo prawne,
- doradztwo zawodowe czy pomoc w znalezieniu pracy.

Celem konkursu jest tworzenie spójnego i skutecznego systemu wsparcia, który – we współpracy administracji publicznej i organizacji społecznych – pomoże byłym skazanym oraz ich rodzinom stanąć na nogi i zmniejszyć ryzyko powrotu do przestępstwa.

Zakres konkursu

Środki zostały podzielone na 11 lokalizacji, odpowiadających obszarom działania Okręgowych Inspektoratów Służby Więziennej w:

1.    Bydgoszczy,
2.    Katowicach,
3.    Koszalinie,
4.    Krakowie,
5.    Lublinie,
6.    Łodzi,
7.    Olsztynie,
8.    Opolu,
9.    Poznaniu,
10.    Rzeszowie,
11.    Warszawie.

W ramach każdego Okręgu zostaną wybrane dwie najwyżej ocenione oferty.

Zainteresowane organizacje i instytucje do 7 stycznia 2026 mogą zadawać pytania dotyczące konkursu ofert za pośrednictwem maila: [email protected]

W celu równego traktowania wszystkich Oferentów odpowiedzi na pytania zadane w trakcie trwania konkursu ofert będą sukcesywnie zamieszczane na stronie Biuletynu Informacji Publicznej MS.

Nabór wniosków i kluczowe terminy

Oferty będzie można składać od 12 stycznia 2026 r. od godz. 15:00 do 23 stycznia 2026 r. do godz. 15.30 .

Oferta musi być wypełniona i złożona przez AFS, dostępny pod adresem afs.ms.gov.pl , a następnie wydrukowana, podpisana i dostarczona wraz z załącznikami lub podpisana kwalifikowanym podpisem elektronicznym i przesłana wraz z załącznikami podpisanymi kwalifikowanym podpisem elektronicznym na skrzynkę ePUAP Ministerstwa Sprawiedliwości lub eDoręczenia Ministerstwa Sprawiedliwości w terminach wskazanych w Ogłoszeniu.

Więcej informacji: tutaj

Wprowadzone zmiany w informacji rocznej o działalności sądów to ważny krok ku usprawnieniu nadzoru administracyjnego. Upraszczamy tabele statystyczne – informacje te są już dostępne w zaawansowanych systemach informatycznych. To praktyczna optymalizacja na rzecz efektywniejszego wymiaru sprawiedliwości – podkreśla wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur.

Cele nowelizacji

Zmiany upraszczają procedurę sporządzania dokumentu oraz racjonalizują jego zakres i treść. Ograniczenie nakładu pracy pozwoli prezesom sądów, wizytatorom, inspektorom i innym pracownikom skupić się na bieżących zadaniach nadzorczych. Jednocześnie ułatwi to służbom podległym Ministrowi Sprawiedliwości szybszą analizę i ocenę danych, umożliwiając formułowanie wniosków dostosowanych do aktualnej sytuacji sądów, wczesną identyfikację problemów oraz skuteczniejsze działania w ramach nadzoru zewnętrznego.

Podstawa zmian

Na podstawie doświadczeń Ministerstwa Sprawiedliwości z analizą dotychczasowych informacji rocznych, wzór dostosowano do bieżących potrzeb nadzoru. Ograniczono część statystyczną, gdyż dane te są dostępne w rozwijanych narzędziach informatycznych zarówno dla sądów powszechnych, jak i resortu.

Zakres modyfikacji

Główne zmiany obejmują:

• Redukcję liczby i zawartości tabel statystycznych.
• Eliminację informacji zbędnych dla celów dokumentu.

Informacja roczna zachowa swoje funkcje: informacyjną dla obywateli i sędziów, zarządczą dla prezesów sądów oraz zarządczą i kontrolną dla Ministra Sprawiedliwości.

Więcej informacji tu: baza-statystyczna/wzory-formularzy

22 grudnia 2025 r. odbyło się inauguracyjne posiedzenie Zespołu do spraw przeciwdziałania i zwalczania przestępczości na rynku finansowym, powołanego zarządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 grudnia 2025 r.

Zespół został utworzony jako organ pomocniczy Ministra Sprawiedliwości. Jego zadaniem jest wypracowanie kompleksowych i skutecznych rozwiązań służących przeciwdziałaniu oraz zwalczaniu przestępczości wymierzonej w rynek finansowy, ze szczególnym uwzględnieniem oszustw inwestycyjnych.

Współpraca instytucji kluczem do skutecznej walki z oszustwami finansowymi

W skład Zespołu weszli przedstawiciele kluczowych instytucji publicznych, w tym Komisji Nadzoru Finansowego, Prokuratury Krajowej, Ministerstwa Finansów i Gospodarki, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komendy Głównej Policji. Pracami Zespołu kieruje Przewodniczący wyznaczony przez Ministra Sprawiedliwości.

Ochrona obywateli przed oszustwami inwestycyjnymi to dziś jedno z kluczowych wyzwań państwa. Musimy nadążać za przestępcami wykorzystującymi nowe technologie i zapewnić skuteczne mechanizmy reagowania oraz ścigania takich przestępstw – podkreślił Wiceminister Sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha, który otworzył inauguracyjne posiedzenie.

Skuteczna walka z przestępczością na rynku finansowym wymaga ścisłej współpracy wszystkich instytucji państwa. Powołanie Zespołu to ważny krok w kierunku skoordynowanych działań, które przełożą się na realną ochronę uczestników rynku – zaznaczył.

W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę, że przestępstwa związane z oszustwami inwestycyjnymi w coraz większym stopniu przenoszą się do przestrzeni internetowej, wykorzystując nowe technologie i narzędzia cyfrowe. Podkreślił jednocześnie, że państwo musi skutecznie reagować na te zjawiska — zarówno na poziomie regulacyjnym, jak i organizacyjnym — aby zapewnić realną ochronę obywatelom oraz bezpieczeństwo rynku finansowego.

Nowe zagrożenia w sieci wymagają skoordynowanej reakcji państwa

Tę diagnozę potwierdził Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, prof. Jacek Jastrzębski. Zaznaczył, że skuteczne przeciwdziałanie przestępczości na rynku finansowym wymaga dalszego zacieśniania współpracy pomiędzy organami nadzoru, organami ścigania oraz wymiarem sprawiedliwości. Jak wskazał, jedynie skoordynowane działania tych instytucji pozwolą na szybką identyfikację zagrożeń, sprawne prowadzenie postępowań oraz realne ograniczenie skali oszustw finansowych.

Przedstawiciel Policji, uczestniczącej w pracach Zespołu, podkreślił, że zaufanie obywateli do państwa budowane jest m.in. poprzez poczucie skutecznej ochrony ich interesów majątkowych. Zwrócił uwagę, że świadomość możliwości odzyskania środków utraconych w wyniku oszustwa finansowego ma istotne znaczenie dla społecznego poczucia bezpieczeństwa. W tym kontekście jednym z kluczowych zadań Zespołu powinno być wypracowanie rozwiązań zwiększających efektywność działań w tym obszarze.

W dalszej części posiedzenia Zespół rozpoczął merytoryczną dyskusję, obejmującą wstępną analizę obowiązujących regulacji prawnych. W jej wyniku zidentyfikowano luki systemowe wymagające podjęcia działań legislacyjnych, w szczególności w celu dostosowania przepisów do nowych form przestępczości finansowej, w tym oszustw dokonywanych z wykorzystaniem Internetu, mediów społecznościowych oraz nowoczesnych instrumentów inwestycyjnych. Omówiono również główne kierunki dalszych prac Zespołu, w tym harmonogram działań oraz priorytetowe obszary wymagające pogłębionej analizy legislacyjnej, organizacyjnej i instytucjonalnej. Zespół skoncentruje się m.in. na przygotowaniu propozycji zmian w prawie karnym materialnym i procesowym, identyfikacji potrzeb w zakresie organizacji pracy organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, a także na usprawnieniu mechanizmów pozyskiwania opinii biegłych w sprawach dotyczących przestępczości finansowej.

Fot. MS
Baza zdjęć dla mediów: MS_GOV_PL’s albums | Flickr

W ogólnodostępnym głosowaniu oddano prawie 30 tys. głosów. W obecnej edycji oprócz nagród głównych dla trzech zwycięskich drużyn, wybranych w głosowaniu na platformie YouTube, nagrody otrzymają również trzy zespoły wybrane przez komisję konkursową spośród wszystkich biorących udział w II etapie konkursu.

Autorzy i autorki 25 prac o największej liczbie uzyskanych głosów oraz laureaci wybrani przez komisję konkursową, wezmą udział w uroczystej gali finałowej, podczas której poznamy sześć zwycięskich zespołów.

Lista prac finałowych o największej liczbie głosów oraz drużyn, którym przyznano nagrodę komisji konkursowej (kolejność alfabetyczna według tytułu pracy)

• „1, 2, 3 ... Polska! Akcja!”, Technikum nr 3 w Słupsku.
• „Artykuł 1: Polska to my.”, I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Oleśnicy.
• „Ciocia z Ameryki uczy się o polskiej wspólnocie", Technikum w Zespole Szkół Ekonomicznych w Radomsku.
• „DOBRO WSPÓLNE W NASZYCH RĘKACH.”, Technikum nr 2 w Ostródzie.
• „Dobro wspólne zaczyna się w nas”, I Liceum Ogólnokształcące im. Jarosława Dąbrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim.
• „Dobro wspólne: Próba generalna”, Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące Specjalne (Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii nr 1 w Łomiankach).
• „Gdy łączą się ludzie, budzi się Polska.”, Technikum nr 1 w Nysie.
• „Inny”, Zespół Szkół Zawodowych nr 2 w Skierniewicach.
• „Jeden kraj, wielu ludzi”, Technikum w Zespole Szkół Ekonomiczno-turystycznych im. Unii Europejskiej w Jeleniej Górze.
• „Konstytucja to wspólne dobro”, Technikum nr 1 w Zespole Szkół Technicznych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Grodzisku Wielkopolskim.
• „Konstytucja w Obiektywie: Artykuł 1”, Technikum im. Zesłańców Sybiru w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Brodnicy.
• „My już wiemy!”, Technikum nr 8 im. Tadeusza Tańskiego w Nowym Sączu.
• „Na prawo i lewo”, Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Czarnieckiego w Nisku.
• „Nie dla wykluczenia!”, I Liceum Ogólnokształcące im. Jarosława Dąbrowskiego w Tomaszowie Mazowieckim.
• „Polska - Nasz Wspólny Dom”, II Liceum Ogólnokształcące im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego we Włodawie.
• „POLSKA - NASZE WSPOLNE DOBRO!”, Technikum nr 4 w Bolesławcu.
• „Polska jest naszym wspólnym dobrem”, Akademickie Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Króla Bolesława Chrobrego w Nowym Sączu.
• „Polska solidarność zaczyna się od Ciebie!”, Technikum im. Zesłańców Sybiru w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Brodnicy.
• „Polska to Nasz wspólny dom!”, Zespół Szkół Technicznych im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Grodzisku Wielkopolskim.
• „Polska. Dobro Wspólne Wszystkich Obywateli.”, Technikum nr 1 w Grodzisku Wielkopolskim.
• „Polska: sklejona dobrem”, XVII Liceum Ogólnokształcące Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 4 w Poznaniu.
• „Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”, Technikum nr 3 w Legnicy.
• „Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”, I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie.
• „Ślad, który zostawimy'', Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły w Ząbkowicach Śląskich.
• „Troska o dobro wspólne zaczyna się TU i TERAZ!”, Technikum im. Zesłańców Sybiru w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Brodnicy.
• „WIĘCEJ NIŻ MIEJSCE”, Technikum Komunikacji w Zespole Szkół Komunikacji im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu.
• „Wspólne barwy - wspólne działania”, Technikum nr 5 w Jarosławiu.

Gala finałowa odbędzie się w marcu 2026 roku w Warszawie . Zwycięzcy otrzymają nagrody rzeczowe. Nagrodzone zostaną również dwie szkoły, w których uczniowie oddali najwięcej głosów w I etapie konkursu na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej.

Zaproszenie i szczegółowe informacje na temat gali finałowej prześlemy finalistom e-mailowo na początku 2026 roku.

Projekty ustaw dot. statusu tzw. neosędziów oraz „uzdrowienia” Krajowej Rady Sądownictwa stanowią fundament legislacyjnego pakietu praworządnościowego, który ma przywrócić konstytucyjny ład w wymiarze sprawiedliwości.

Priorytetem mojego urzędowania, tak jak zapowiadałem, jest przywrócenie pełnej praworządności w Polsce. Podważanie wyroków, odszkodowania, paraliż wydziałów w sądach, kilkumiliardowe potrącenia z funduszy unijnych dla Polski – takie są fakty. Te ustawy to krok w stronę naprawy zaufania do instytucji państwa i zamknięcia tego ponurego rozdziału – wyjaśnił minister Waldemar Żurek .

Projekt ustawy o przywróceniu prawa do niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego na podstawie prawa przez uregulowanie skutków uchwał Krajowej Rady Sądownictwa podjętych w latach 2018-2025

Celem projektowanej ustawy jest uregulowanie statusu sędziów powołanych z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa działającej w okresie od 7 marca 2018 r. do 13 maja 2026 r. i - w konsekwencji - zagwarantowanie uczestnikom postępowań sądowych pełnej realizacji prawa do rozpatrzenia sprawy przez niezależny, bezstronny i prawidłowo powołany sąd oraz zasady pewności prawa w zakresie trwałości orzeczeń sądowych.

Projekt przewiduje pozbawienie mocy prawnej uchwał KRS podjętych w ww. okresie zawierających wnioski o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego (z wyłączeniem wniosków obejmujących grupę tzw. początkujących sędziów).

Ustawa ma na celu przełamanie obecnego impasu w sądownictwie oraz przywrócenie obywatelom prawa do niezależnego i bezstronnego sądu. Sędzia musi być sędzią, a wyrok wyrokiem. Koniec z destrukcyjnym podziałem w środowisku sędziowskim. Ustawą zwiększamy efektywność sądów w służbie dla obywateli. Wszyscy chcemy sprawniejszych sądów. Będę przekonywał, by projekt zyskał jak najszersze poparcie w parlamencie, a później akceptację Prezydenta – powiedział Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek.

Osoby, które bezpośrednio przed powołaniem na stanowisko sędziego na podstawie uchwały nieprawidłowo ukształtowanej KRS zajmowały inne stanowisko sędziowskie, powrócą na to stanowisko. Do czasu przeprowadzenia nowych konkursów będą delegowane do pełnienia czynności sędziego w dotychczasowym sądzie (z wyjątkiem Sądu Najwyższego).

Osoby, które przed powołaniem nie były sędziami, będą mogły powrócić do poprzednio wykonywanego zawodu (np. prokuratora, adwokata) albo objąć stanowisko referendarza sądowego.

Zajmowane przez te osoby stanowiska sędziowskie staną się - z dniem wejścia w życie ustawy - stanowiskami wolnymi, na które zostaną przeprowadzone ponowne konkursy.

Projekt przewiduje utrzymanie w mocy orzeczeń wydanych z udziałem sędziów powołanych na podstawie wniosku KRS działającej w okresie od 7 marca 2018 r. do 13 maja 2026 r., przyznając jednocześnie stronom tych postępowań ograniczone uprawnienie do wznawiania postępowań (o ile w trakcie postępowania podnosili zarzut niewłaściwej obsady sądu).

Ponadto projektowana ustawa wprowadza zmiany w Sądzie Najwyższym, obejmujące:

• zniesienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych,
• zniesienie instytucji skargi nadzwyczajnej,
• zmianę sposobu wyłaniania sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, pozbawiającą władzę wykonawczą wpływu na obsadę tej izby.

Nowe przepisy mają wejść w życie zasadniczo po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz ustawy - Kodeks wyborczy

Projekt ustawy zmienia zasady wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa, aby przywrócić ich zgodność z Konstytucją RP oraz z wyrokami polskich i europejskich sądów. Orzeczenia te wskazywały, że obecny sposób wyboru składu KRS nie zapewnia wystarczającej niezależności władzy sądowniczej od władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Projekt przewiduje, że 15 sędziów - członków KRS będzie wybieranych w bezpośrednich i tajnych wyborach przez wszystkich sędziów, a nie przez Sejm. Zapewniona ma być reprezentacja wszystkich rodzajów i szczebli sądów oraz wyeliminowane mechanizmy sprzyjające wpływom politycznym w procesie powoływania sędziów (w którym kluczowe znaczenie ma ocena kandydatów dokonywana przez KRS).

Ta ustawa to nie tylko techniczna korekta przepisów – to fundamentalna zmiana funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa. Przywracamy niezależność KRS, odbieramy wpływ politykom i oddajemy głos środowisku sędziowskiemu, a poprzez utworzoną Radę Społeczną przy KRS oddajemy transparentną kontrolę obywatelom. To krok w stronę prawdziwego państwa prawa, w którym obywatel ma gwarancję, że jego sprawę rozstrzyga niezależny i bezstronny sąd – przekonuje minister.

Celem zmian jest wzmocnienie niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz wykonanie wiążących wyroków sądów międzynarodowych. Projektowana ustawa przed wszystkim wykonuje kluczowe zalecenie z wyroku pilotażowego wydanego przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie Wałęsa p. Polsce - przywrócenie sędziom prawa wyboru swoich przedstawicieli do składu KRS prowadzi do usunięcia systemowych wad w procedurze nominacyjnej oraz przywrócenia obywatelom realnego prawa do rozpatrzenia ich spraw przez niezależny i bezstronny sąd.

Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym

Projekt stanowi element szeroko zakrojonej cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości oraz powiązanych z nim rejestrów publicznych. Przewiduje on nadanie mocy dokumentów wydanych przez sąd odpisom ksiąg wieczystych, wyciągom z ksiąg wieczystych oraz zaświadczeniom o zamknięciu ksiąg wieczystych sporządzanym nie tylko w formie wydruków, ale również w formie dokumentów elektronicznych generowanych przez system teleinformatyczny.

Nowelizacja wprowadza także rozwiązania umożliwiające użytkownikom aplikacji mObywatel dostęp do informacji z tzw. newslettera Krajowego Rejestru Sądowego. Dzięki temu użytkownicy będą mogli w wygodny sposób otrzymywać aktualne informacje dotyczące podmiotów wpisanych do KRS za pośrednictwem aplikacji.

Nowe przepisy mają wejść w życie 31 marca 2026 roku, a w części dotyczącej KRS 31 maja 2026 r.

Nowe przepisy są skierowane przeciwko osobom, które w sposób świadomy i rażący naruszają prawo drogowe. Planowane zmiany zakładają eliminację z ruchu drogowego recydywistów, tj. kierowców objętych wielokrotnymi zakazami prowadzenia pojazdów. Zaostrzenie sankcji ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa na drogach oraz wywołanie realnego efektu odstraszającego wobec sprawców najpoważniejszych naruszeń prawa, które zagrażają innym uczestnikom ruchu drogowego.

Wprowadzamy do kodeksu karnego nowe typy przestępstw i penalizujemy brawurową jazdę. To odpowiedź na szaleńcze zachowania kierowców na polskich drogach, które wszyscy znamy z internetu: slalom między samochodami, przejeżdżanie przez podwójną linię, na zakrętach, pomiędzy samochodami, nagłe hamowanie. To wszystko są zachowania, które narażają innych uczestników ruchu na bezpośrednią utratę życia lub zdrowia, przez kierowców, którzy rażąco przekraczają prędkość i inne przepisy ruchu drogowego – podkreśla wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha.

Recydywiści, którzy wsiadają za kółka, mając już uprzednio zasądzony zakaz prowadzenia pojazdów, prowadząc samochód, popełniają przestępstwo – dodaje.

Najważniejsze zmiany

Każde kolejne złamanie obowiązującego sądowego zakazu prowadzenia pojazdów będzie skutkować orzekaniem zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych dożywotnio. Przepisy te mają uderzyć w kierowców, którzy pomimo już istniejących zakazów wielokrotnie prowadzą pojazdy, ignorując postanowienia sądu Zasadą w takim wypadku będzie „bezwzględna” kara pozbawienia wolności - jej zawieszenie będzie możliwe tylko w przypadkach wyjątkowych.

Ustawa przewiduje możliwość konfiskaty pojazdu mechanicznego na rzecz Skarbu Państwa w przypadku osób łamiących sądowy zakaz prowadzenia pojazdów - analogicznie jak ma to miejsce przy przestępstwach drogowych popełnianych pod wpływem alkoholu.

Zgodnie z nowymi przepisami motoryzacyjne spotkania liczące co najmniej 10 pojazdów będą musiały być zgłaszane urzędom gminnym i uzyskać zezwolenie samorządu.

Ustawa wprowadza na grunt prawny tzw. drift - czyli celowe doprowadzenie do utraty styczności z nawierzchnią chociażby jednego koła pojazdu mechanicznego - jako osobne wykroczenie. Za samo driftowanie grozić będzie grzywna nie mniej niż 1 500 zł, jeśli drift stwarza zagrożenie w ruchu drogowym - min. 2 500 zł. Tamowanie ruchu drogowego teraz będzie zagrożony karą grzywny na zasadach ogólnych (dotąd była ograniczona do 500 zł), a w sytuacji poważniejszego zakłócenia ruchu sąd może orzec dodatkowo nawiązkę w wysokości do 1 500 zł.

Ustawodawca zrezygnował z obowiązku zapłaty równowartości pojazdu w sytuacji, gdy nietrzeźwy kierowca zostanie zatrzymany w pojeździe, który nie jest jego własnością. Zamiast tego sprawca zapłaci nawiązkę minimum 5 000 zł, a nawet do 500 000 zł.